IWW İSTANBUL

İKİ YÖNTEM ÇİFTİ

229064

Boston Çay Partisi – Simgesel Eylem’in hası

Simgesel eylem, taraftar kazanmak için yapılan eylemdir. Miting düzenlersiniz, iktidara sesinizi duyurursunuz ya da belki de düşmanınızı tehdit edersiniz. Gösteri yaparsınız, isyanınızı, itirazınızı cümle aleme gösterirsiniz. Yürüyüş yaparsınız, medyada yer bulmaya çalışırsınız. Korsan koyarsınız ve bilmeyenlere propagandanızı yaparsınız. Yalnızca başkalarına değil tabi, kendi büyüklüğünüzü de kendinize gösterirsiniz ve böylelikle sizden insanlar yalnız olmadıklarını farkederler. Tümünü düşündüğümüzde, simgesel eylem birilerine, halka, sınıfa, millete, tarihe, iktidara, düşmanlara mesaj iletmek üzerine yapılır.

 
Doğrudan eylem, probleminizi gidermeniz için yaptığınız, muhataplarınızı direk etkileyen eylemdir. İş saatinde geyik yapıp işi yavaşlatırsınız, sömürüyü azaltırsınız. Parkı işgal edersiniz, AVM olmasını engellersiniz. Grev yaparsınız, ücretinizi yükseltirsiniz. Sabotaj yaparsınız, işin yürümesini engellersiniz. Ayaklanırsınız, iktidarı devirirsiniz.
Simgesel eylemler hem kolay yapılabilirliği, hem yaygınlaştırılabilirliği, hem de meşruiyeti ile göz boyar. Her ne kadar onlarca alt yasa maddesiyle sınırlandırılmışsa da, özel durumlar dışında bir şekilde “izin” verilmiş eylem türüdür. Çünkü değil muhalefet grupları, burjuvazi bile simgesel eylem şeklini kullanabilir. Çünkü önemli olan mesajın kendisi değildir. Önemli olan o mesajın alıcılarının, mesajı nasıl yorumlayacağıdır. Eğer Tayyip gibi gerçeklikten bir şekliyle kopmuş ya da olguları manuple etmede ve demagojide üstüne olmayan bir muhatapla karşı karşıyaysanız, mesajlar insanlara başka türlü aksettirilebilir. Miting yaparsınız, darbe çağrısı olarak lanse edilir. Gösteri yaparsınız, çapulcu denir. Yürüyüş yaparsınız, yollar yürümekle aşınmaz denebilir. Korsan koyarsınız, terörist oluverirsiniz.
 
Ekim Devrimi - Doğrudan Eylem'in hası

Ekim Devrimi – Doğrudan Eylem’in hası

Doğrudan eylem ise sadedir. Amacınız açık ve nettir. Onu manuple etmek, yanlış aksettirmek çok daha zordur. Çünkü amaçlar açıktır, yollar açıktır, sonuç açıktır, kazanma ve kaybetme durumu açıktır. (1) Ama bu metodun da kendi handikapları vardır. En başta riskleri, legalmiş gibi görünse de korkutucu oluşu. Ardından, kişi sayısıyla orantısız potansiyel gücü. İşi yavaşlatırsınız, göze batarsınız. Parkı işgal edersiniz, 7 insanınızı öldürüler. Grev yaparsınız, yenilirseniz işinizden olursunuz. Sabotaj yaparsınız, hapse bile atabilirler. Ayaklanırsınız, kitlesel olarak yok edebilirsiniz. Ama “Risk yoksa kazanç da yok!”
 
Bu çift ilk yöntem çiftimiz. Simgesel eylem – Doğrudan Eylem. “Bloglar kadim zamanların propagandasıysa, twitter ajitasyonu, facebook da örgütlenmesidir” denilerek yapılan tekno-basitleştirmeleri es geçelim. Saf simgesel eylem olamayacağı gibi, saf doğrudan eylemin de olamayacağı da açık. Ama kendi başlarına ele alındıklarında, simgesel eylemin Türkiye’de neden tercih edildiğini açıklamak gerek: Simgesel eylem çoğunlukla basit bir çağrıyla yaratılabilir. Oysa doğrudan eylem irade, örgütlülük, sebat ve çalışma ister. Simgesel eylemle “insan kazanmak” daha kolaydır. Oysa doğrudan eylem için zaten insanları kazanmış ya da onlarla aynı bilinç noktasına ulaşmış olmanız gerekir.
 
Burada bu yöntem çiftinden, daha önce de bahsettiğimiz diğer yöntem çiftine geçmek gerek. (2) Radikal demokrasinin taktikleri ve çalışan sınıfın taktikleri.Radikal demokrasi çoğunlukla simgesel yöntemleri kullanır. Çünkü radikal demokrasi bir politik devrim arayışındadır. Tarihte “Çay Partisi”nden “Çar Partisine”, şapka “devrimi” denen kanlı moda değişiminden Kültür Devrimine kadar bir çok yerde Radikal Demokrasi düşüncesi simgesel eylemden yanadır. İstediği kadar kendisine kıpkızıl sosyalist, dibine kadar Leninist desin, istediği kadar göndere kızıl bayrak çeksin, istediği kadar devrimin kesintisiz ya da sürekli olacağını iddia etsin; dönüşümü sağlamak için gerekli örgütlenme modellerini uygulamadığı, aklına bile getirmediği için hep toplumsal olanın yüzeyinde debelenir durur. Onlar için doğrudan eylem olsa olsa kendi yüzeysel amaçları için bir araçtır. İktidara kafa tutmanın, iktidara diz çöktürmenin, iktidara güç göstermenin, iktidarı almanın basit bir aracı. Aslında politik devrim’le yetinmek istediği için, yani mesela kendisini Tayyip’in ya da AKP’nin ya da burjuva partilerin tümünün ortadan kalkmasıyla sınırladığı için, bununla yetineceği için de toplumsal devrim adına, onun kendiliğinden geleceğine dair çocuksu bir ümit dışında yapabileceği bir şeyi yoktur.

 
6965417

7’de internet eylemi varmış Taksim’de!

Çalışan sınıflar ise amaçlarına varabilmek için çoğunlukla doğrudan eylem taktiğini kullanmak zorundadır. Çünkü “Bu akşam saat 7’de Taksim’de eylemi var!”dır, ama mesaiye kalması gerekmektedir. Saat 7’ye kadar oraya yetişip yetişemediği meçhuldür. Simgesel eylem iyidir ama göz altına alınırsa ertesi gün işe gidemeyebilir. Bu ise en iyi ihtimal bir günlük parasının kesilmesi demektir. Simgesel eylem bir çok soruna çare olabilir ama onun sorunlarına pek de bir çare olmamaktadır, çünkü patron/müdür/ustabaşı pek de “buğz edilerek” yola gelecek adamlar değillerdir. İşinde kendisinden simgesel ya da dolaylı sonuçlar değil, çok daha somut, katı ürünler beklenmektedir. Meslek dejenerasyondan olsa gerek, eğer net planlar yoksa, eğer ürün net olarak ortaya konmadıysa, çalışan insanların soyut amaçları olan bir eyleme katılmaya pek de gönlü olmaz. İşyerindeki işin örgütlenme sistemi ne kadar rekabetçi olursa olsun, işbirliği yapmak zorunda olduğu kocaman bir atölye/fabrika/ofis/maden olduğu için organize olmadan yapılan işlerin nasıl kaos yarattığını, nasıl emek sömürüsünün bir parçası olduğunu bildiğinden, organize olmamış işlere girmeyi sevse de, sonuna kadar gitmekten imtina eder. Simgesel eylem çalışan sınıf için moral depolama, hareketi yayma, meşruluğu topluma/diğer çalışanlara onaylatma, yani doğrudan eylemi “taçlandırma” anlamında önemlidir. Amaçlarına ulaşma anlamında değil.
 
Direne direne kazanacağız!

Direne direne kazanacağız!

Bu iki yöntem çiftinden bir başka çift daha ortaya çıkar: Politik devrim stratejileri– Toplumsal devrim stratejileri. Bu yazının konusu oralara kadar uzayacak değil. Ama uzasaydı, hala bir muamma sayılan “Stalin nasıl kazandı?” sorusundan, “Yalnızca söylemle, ideolojiyle, lafla toplumu nasıl dönüştüreceğiz ki?” negatif sorusuna kadar bir çok probleme cevap yaratabilirdi.

Neyse, pratik olarak bu çiftler şeklindeki düşünüş bugün nasıl kullanılabilir? Simgesel eylem – Doğrudan eylem diyoruz mesela. Varsayalım ki AKP’yi iktidardan etmek gibi bir amacımız olsun. Hani olamaz ya, oldu diyelim.

En radikal haliyle simgesel eylem, Taksim’e çıkıp, polislerle “çatışıp”, medyanın bu olaylardan dem vurmasını ister. “Direne direne kazanacağız” formülünde “İyi de, kazanmanın yöntemi nedir?” sorusu pek sorulmaz. Önemli olan direnmektir. Ama bu “direnmeler” sonucunda, kaç AKP’linin AKP’yi desteklemekten vazgeçtiği konu dışıdır. Direnerek, bir şekilde, bir yoluyla Tayyip’in düşeceği sanılır. Sanki Tayyip dalında Amasya elmasıymış gibi.

8808234

Doğrudan Eylem haritası – Sarı renkli alanlara dikkat!

Oysa doğrudan eylem, madem AKP’yi iktidardan etmek istiyoruz, yapılması gereken somut işlerdir, diye söze başlar.Seçimler mi yaklaşıyor? AKP’nin oylarını düşürmeyi mi amaçlıyoruz? O halde Taksim’de değil, AKP’lilerin oldukları yerlerde, Sultanbeyli de, Güngören’de, Esenler’de, Bağcılar’da böyle bir eylem örgütlenmesinin gerektiğini düşünür. Yüz bin değil, elli bin değil, on bin kişiyle “Hırsız var!” diyerek AKP’nin kalelerinde dolaşırken, belki de düşman bakışlar altında “Biz de sizdeniz, böyle düşünüyoruz, bize alışın, bize katılın!”ı vermeye uğraşır. Simgesel bir eylem olan oyu, doğrudan eylem haline çevirir.

AKP diktatörlük mü kuruyor? Onun en yumuşak karnından, kitlelerin desteğinin sürmesinin nedeni istikrardan vurmak için hazırlıklar yapmaya başlar. Öncelikle, işyerlerinde örgütlenir. Eğer ekonomik kaos başlarsa, AKP’nin bir gün bile o oy oranıyla duramayacağını bilir. Simgesel olarak işleyen istikrar düşüncesini, doğrudan eyleminin bir parçası haline getirir.

 
Doğrudan eylem düşüncesi somut sorunların somut analizinden doğar. Simgesel eylemliliği kendisine bağlar. Her ikisinin bu birlikteliğinden, toplumsal devrime giden yol doğar.
Notlar:1) Tabi, yenilgileri zafer, rezaletleri kahramanlık gibi gösteren sorumluların işin asıl sahiplerini kandırma davranışlarını dışarda bakarak bunu söylemek gerek. Yoksa, devasa bir grevi üç otuz paralık anlaşmalarla satıp, ne kadar büyük taviz aldığıyla övünen sendika bürokratlarının ya da tam tersi bitmesi gereken, artık işçilerin iflahının kesildiği, uzaması daha da moral bozacak bir grevi uzattıkça uzatmak dışında taktik bilmeyen “sosyalist”lerimizin yaptıkları, doğrudan eylemleri bile anlamsız hale getirebilir. Yenilgiyi kabul etmek, yenmeye başlamanın ilk edimidir!

2) http://dazayn.org/2/post/2014/02/yol-ayrimi.html
Radikal Demokrasinin Taktikleri, Çalışan Sınıfın Taktikleri’ne karşı : Bizim içinse cevaplar çok açık. Radikal Demokrasi programından, saf sokak gösterileri mantığından, kendiliğinden sınıf hareketini bekleme mantığından, sanki ortada merkezileşmeyi bekleyen devasa hareketler varmış gibi davranmaktan sıyrılmak ve çalışan sınıf içinde yoğun bir örgütlenme işine girişmek. Ama öyle “burjuva” devrimi taktiklerini kullanarak, sınıfa dışarıdan seslenmek değil. İçeride, işyerlerinde, fabrikalarda, ofislerde, madenlerde, atölyelerde muhalif çalışanları yanyana getirmek ve örgütlenmeye başlamak. Ancak böyle bir örgütlenme, AKP’yi istediğimiz yönde düşürebilir. Ancak böyle bir hareket yönelimi ve pratiği AKP’yi durdurabilir.

8228123_orig

IWW Istanbul • 08/03/2014


Previous Post

Next Post

Leave a Reply